Fort 44 Tonie - Senkpanzer S.P. M.02

Awatar użytkownika
Darula
Mistrz
Posty: 9088
Rejestracja: 2008-12-21, 17:38
Lokalizacja: Kraków
Kontakt:

Fort 44 Tonie - Senkpanzer S.P. M.02

Post autor: Darula »

Fort 44 Tonie został zbudowany 1879 roku jako dzieło półstałe, w latach 1881 - 1884 przebudowany na jednowałowy fort artyleryjski. Prezentował typowe cechy dla dzieł tego typu, przy czym topografia terenu wymusiła asymetrię rzutu. Na prawym skrzydle fortu w szyi zbudowano półbastion, przy którym wykonano dodatkową kaponierę. W trakcie modernizacji twierdzy w latach 90. XIX w. fort 44 uzyskał kategorie głównego dzieła pierścienia, wspierał go zbudowany w pobliżu pancerny fort bliskiej obrony 44a "Pękowice". W latach 1902 - 1908 dokonano kompleksowej modernizacji fortu przez przekształcenie go z artyleryjskiego na pancerny. W nowej postaci fort zdominowała funkcja obrony bliskiej, choć utrzymano zredukowana pozycję do obrony dalekiej. Elementy pierwotnego założenia takie jak skala, narys, główne bloki kazamatowe i kaponiery pozostały bez zmian, lecz zostały wzmocnione ze względu na rozwój środków rażenia. Parterowe blok koszarowy posiada na prawym skrzydle załamanie, w którego kazamatach wstawiono dwie armaty 6 cm M.99 za wspólnym dwu strzelnicowym pancerzem. Zadaniem tego stanowiska artyleryjskiego było flankowanie koszar szyjowych. Na krańcu lewego skrzydła koszar szyjowych umieszczono tradytor z 4 tarczami dział kazamatowych 8cm M.98 Tradytor posiadał własną wieżę obserwacyjno-bojową i stanowiska reflektorów. Pod tradytorem znajdują się pomieszczenia magazynu amunicji, pomieszczenie techniczne i pomieszczenie studni. Stanowiska bojowe tradytora skomunikowane były z dolna kondygnacją klatką schodową, którą poprowadzona była rura głosowa do wydawania komend przez dowódcę baterii. Za koszarami szyjowymi znajduje się potężny schron pogotowia. W centrum założenia umiejscowiona jest wewnętrzna bateria z odkrytymi stanowiskami sześciu dział obrony dalekiej z trzema schronami pogotowia w poprzecznicach. Środkowy schron był skomunikowany z poterną główną windą amunicyjną skrzydłach klatką schodową. Na skrzydłach czół fortu wybudowano dwie baterie z wieżami pancernymi. Każda z baterii posiadała po dwie wysuwalno-obrotowe wieże dział szybkostrzelnych 8cm Senkpanzer S.P. M.2 (V.P.N 3, V.P.N 5, V.P.N 7, V.P.N 9) i wieże obserwacyjną (B 64, B 66) do kierowania ogniem. Bloki baterii skomunikowane były poternami z kaponierami barkowymi. Na czole fortu znajduje się schron pogotowia z galerią strzelecką i pancerną kopułą obserwacyjno - bojową (BF 4). Blok schronu połączony był schodami z poterną główna prowadzącą do kaponiery czołowej.


Jedyny typ austriackiej wieży wysuwanej otrzymał oznaczenie Senkpanzer M.02. Powszechnie stosowano skrót S.P.M.02, a seryjne egzemplarze sygnowano: V.P.N. i kolejnym numerem. Wieże instalowane były w skrzydłowych blokach kazamatowych w zestawach po dwie- w Krakowie fort 44 Tonie 4szt, w Przemyślu: fort I/1 2szt. i fort XI 4szt.
Wejście do wieży z wnętrza kazamat wiodło po schodach o drewnianych stopniach. Schody wprowadzały na blaszaną podłogę, biegnącą obwodowo wzdłuż ścian kolistej studni wieży o średnicy 2,70 m. Podłoga była zainstalowana na czteroprzęsłowej nitowanej konstrukcji z kształtowników blachownicowych, która niosła obciążenie znacznej partii konstrukcji i dzieliła studnię wieży na poziom dolny i górny. Dolny miał wyłącznie funkcję techniczną: to komora przeciwwagi wieży, zwykle niedostępna - dla dostania się tu w celu dokonania przeglądu i konserwacji należało zdemontować część stopni schodów. Przeciwwagę tworzył blok pierścieniowatych segmentów, podwieszony na czterech linach stalowych do centralnego trzonu wieży; liny przechodziły przez ułożyskowane wałki, współosiowe z dolnymi rolkami prowadnicowymi trzonu. Wałki umocowano w odlewanej obudowie trzonu, przytwierdzonej centralnie do blachownicy; od góry obudowa posiadała również rolkowe prowadnice trzonu, który przy wysuwaniu czy opuszczaniu poruszał się w pionie. Na tym bowiem ruchomym trzonie znajdował się korpus wieży - zawierający lawetę z armatą, miejsce dla obsługi, część mechanizmów, zwieńczony czaszą pancerną. W pozycji ukrytej strop czaszy znajdował się na poziomie stropodachu. Miał średnicę 197 cm i zamykał otwór w przedpancerzu wieży. Kloszowego kształtu przedpancerz był trwale wbudowany w obiekt, otaczał szczytową partię studni wieży; konstrukcyjnie wiązał się z nim odcinek sklepienia pancernego nad schodami do wieży. W celu podniesienia wieży w stan bojowy dwaj żołnierze, stojący na podłodze na blachownicy nośnej, zaczynali kręcić korbami, których wspólny wał przechodził przez korpus wieży między ścianami lawety. Tu bowiem znajdował się podzespół napędowy mechanizmu wysuwania - wał korby za pośrednictwem trybów napędzał windę, która nawijała linę stalową, biegnącą stąd na dół przez centralny otwór w trzonie wieży i tam łączącą się z podzespołem mocowanym na dnie studni. Zastosowanie przeciwwagi pozwalało oszczędzić na sile napędowej. W miarę, jak trzon z korpusem wieży posuwał się w górę, przeciwwaga opadała. Kloszowy kształt przedpancerza powodował konieczność zdjęcia korby z głównego wału napędowego - w tej ostatniej fazie wysuwania korpusu mechanizmem poruszał z wnętrza korpusu żołnierz, kręcąc korbą napędową osobnego podzespołu, sprzężonego wałkami z przekładniami ślimakowymi i zębatymi z trybem windy. W chwili zakończenia operacji wysuwania przeciwwaga stawała na "poduszce" z belek drewnianych na dnie studni wieży, zaś korpus wznosił się ok. 80 cm ponad poziom stropodachu. Wówczas obsługa działa ustawiała je w położeniu ogniowym. 8-centymetrowa armata szybkostrzelna z oporopowrotnikiem była zamocowana na podstawie o charakterze wózka - po odblokowaniu należało pchnąć wózek. który toczył się wzdłuż łoża górnego ku strzelnicy w ścianie pancernej. W ten sposób działo wystawiało lufę, a za zamkiem tworzyła się przestrzeń, pozwalająca na załadowanie naboju. Po zaklinowaniu czopów działa w gniazdach łoża przy strzelnicy i po załadowaniu armata była gotowa do walki. Celowniczy - dowódca działa zajmował stanowisko wewnątrz korpusu wieży po prawej stronie lawety. Tu w przedpancerzu ściennym znajdował się otwór w kształcie litery "T", a pod nim gniazdo mocowania przyrządu celowniczego. Pod lewą ręką celowniczy miał pokrętło mechanizmu nastawy działa w pionie, pozwalające manewrować nim w sektorze od -10stopni do +15 stopni. Wałki i przekładnie przenosiły napęd na podporę łożyska górnego. Zmiana nastawy działa w poziomie odbywała się przez obrót całego korpusu wieży. Prawą ręką celowniczy poruszał pokrętłem mechanizmu obrotu, które miał przed sobą. Za pośrednictwem stożkowej przekładni, wałków i kolejnych przekładni ruch był przenoszony najpierw w dół, potem w bok za ścianę lawety. Tu w podłodze znajdowało się ekscentryczne gniazdo, w którym już pod podłogą zainstalowano mały tryb atakujący. Rolę trybu odbierającego pełnił nieruchomy pierścień zębaty, osadzony na obwodzie poziomej tarczy u szczytu głównego trzonu wieży. Korpus osadzono na trzonie wieży na łożysku kulkowym; oś korpusu była wstawiona w trzon. Powrót korpusu do pozycji ukrytej nie następował przez odwrócenie czynności wysuwania. Pierwsze czynności polegały na wprowadzeniu armaty do korpusu wieży, potem jednak wystarczyło rozprzęgnięcie podzespołu napędowego od windy i odblokowanie mechanizmu - by korpus zaczął się pogrążać pod własnym ciężarem, unosząc przeciwwagę. W celu złagodzenia osiadania korpusu na blachownicy zastosowano dwa amortyzatory sprężynowe. W ostatniej fazie opuszczania następowało oddzielenie stropu pancernego od ścian czaszy; strop zatrzymywał się na kryzie przedpancerza, a korpus opadał nieco w dół. Warunki bezpieczeństwa obsługi zapewniało jej odgrodzenie od ruchomych partii mechanizmów; ściany lawety w korpusie oddzielały celowniczego i ładowniczego od zblokowanych miedzy nimi mechanizmów, zaś tryby podzespołu napędowego posiadały blaszane osłony. Obsługę na galeryjce obwodowej w wieży odcinały od mechanizmów pod korpusem blaszane fartuchy; w miarę opadania korpusu przytwierdzony doń górny fartuch wsuwał się w fartuch dolny, zamocowany na blachownicy. Wieże S.P. współpracowały z osobną wieżą obserwacyjną, miały jednak własne organa obserwacji. Rolę tę w pozycji wysuniętej pełnił otwór celowniczy i boczne otwory obserwacyjne, zaś w pozycji opuszczonej peryskop, zainstalowany w rurowym kanale przechodzącym przez przedpancerz. Wieża wyposażona była w armatę 8cm (76,5mm).
Załączniki
rys4.jpg
rys4.jpg (34.7 KiB) Przejrzano 6437 razy
rys3.jpg
rys3.jpg (41.19 KiB) Przejrzano 6437 razy
rys2.jpg
rys2.jpg (61.17 KiB) Przejrzano 6437 razy
rys1.jpg
rys1.jpg (88.12 KiB) Przejrzano 6437 razy
Awatar użytkownika
Darula
Mistrz
Posty: 9088
Rejestracja: 2008-12-21, 17:38
Lokalizacja: Kraków
Kontakt:

Post autor: Darula »

Dokumentacja fotograficzna:
Załączniki
m23.jpg
m23.jpg (27.33 KiB) Przejrzano 6436 razy
m22.jpg
m22.jpg (30.78 KiB) Przejrzano 6436 razy
m21.jpg
m21.jpg (27.71 KiB) Przejrzano 6436 razy
m20.jpg
m20.jpg (32.87 KiB) Przejrzano 6436 razy
m19.jpg
m19.jpg (23.58 KiB) Przejrzano 6436 razy
m18.jpg
m18.jpg (34.76 KiB) Przejrzano 6436 razy
m17.jpg
m17.jpg (30.54 KiB) Przejrzano 6436 razy
m16.jpg
m16.jpg (38.94 KiB) Przejrzano 6436 razy
m15.jpg
m15.jpg (41.11 KiB) Przejrzano 6436 razy
m13.jpg
m13.jpg (34.56 KiB) Przejrzano 6436 razy
m12.jpg
m12.jpg (28.32 KiB) Przejrzano 6436 razy
m11.jpg
m11.jpg (31.94 KiB) Przejrzano 6436 razy
m10.jpg
m10.jpg (37.52 KiB) Przejrzano 6436 razy
m09.jpg
m09.jpg (32.29 KiB) Przejrzano 6436 razy
m08.jpg
m08.jpg (30.57 KiB) Przejrzano 6436 razy
m07.jpg
m07.jpg (35.75 KiB) Przejrzano 6436 razy
m06.jpg
m06.jpg (30.24 KiB) Przejrzano 6436 razy
m05.jpg
m05.jpg (30.33 KiB) Przejrzano 6436 razy
m04.jpg
m04.jpg (26.68 KiB) Przejrzano 6436 razy
m03.jpg
m03.jpg (30.44 KiB) Przejrzano 6436 razy
m02.jpg
m02.jpg (27.67 KiB) Przejrzano 6436 razy
m01.jpg
m01.jpg (34.35 KiB) Przejrzano 6436 razy
ODPOWIEDZ